Rozdział 5 Zakres oraz tryb zwrotu środków Funduszowi Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Art. 23. 1. Przekazanie środków finansowych Funduszu na wypłatę świadczeń, a także wypłata świadczeń ze środków Funduszu powoduje z mocy prawa przejście na Fundusz roszczenia wobec pracodawcy, likwidatora lub innej osoby zarządzającej majątkiem pracodawcy lub roszczenia do masy upadłości o zwrot wypłaconych świadczeń.
2. Przy dochodzeniu zwrotu wypłaconych świadczeń roszczenia Funduszu korzystają z takiej samej ochrony prawnej, jaką odrębne przepisy przewidują dla należności za pracę.
3. Fundusz może określić warunki zwrotu wypłaconych świadczeń, jak również odstąpić w całości lub w części od dochodzenia zwrotu wypłaconych świadczeń i naliczonych, a niespłaconych odsetek od nieterminowych płatności, gdy dochodzi zwrotu lub prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, pracodawców, którzy trwale zaprzestali prowadzenia działalności gospodarczej z uwagi na pozostawanie w stanie likwidacji lub upadłości, jeżeli podjęcie takiej decyzji przez Fundusz:
  1)   prowadzi do odzyskania zwrotu wyższej kwoty niż gdyby takiej decyzji nie podjęto lub
  2)   dochodzenie zwrotu jest związane z poniesieniem kosztów znacznie przewyższających wysokość dochodzonej kwoty, lub
  3)   w przypadku osób fizycznych - gdy osoba ta wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną, w tym uzyskiwanie dochodu uniemożliwiającego spłacenie należności Funduszowi, nie jest w stanie spłacić należności jednorazowo lub w całości, ponieważ spowodowałoby to zbyt dotkliwe skutki dla niej i jej rodziny, w szczególności pozbawiłoby tę osobę i jej rodzinę możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych.
4. Fundusz może także, w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis, określić warunki zwrotu wypłaconych świadczeń, gdy dochodzi zwrotu lub prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do pracodawców prowadzących działalność gospodarczą zmierzającą do zaspokojenia wierzycieli w ramach trwającego procesu likwidacyjnego albo postępowania upadłościowego, w tym szczególnie w przypadku upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, jeżeli określenie warunków zwrotu należności Funduszu, polegające w szczególności na wyrażeniu zgody na spłatę należności w ratach lub na spłatę należności w ratach z jednoczesnym zawieszeniem na czas zwrotu naliczania odsetek, prowadzi do odzyskania zwrotu wyższej kwoty niż gdyby Fundusz dochodził spłaty należności jednorazowo w pełnej jej wysokości.
5. Fundusz może umorzyć należność w całości lub w części w przypadkach całkowitej jej nieściągalności, gdy:
  1)   zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji należności lub
  2)   osoba fizyczna zmarła, nie pozostawiając żadnego majątku, lub pozostawiła ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów i jednocześnie brak jest spadkobierców innych niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego, lub
  3)   osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, została wykreślona z właściwego rejestru, przy jednoczesnym braku majątku, z którego można by egzekwować należność, a odpowiedzialność nie przechodzi z mocy prawa na osoby trzecie, lub
  4)   sąd upadłościowy wydał postanowienie, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 lub pkt 5, lub o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 lit. a.
6. Fundusz umarza należność w całości, gdy postępowanie egzekucyjne zostało umorzone w całości z urzędu.
7. Całkowita nieściągalność zachodzi również w przypadku, gdy osoba prawna lub jednostka organizacyjna, o których mowa w ust. 5 pkt 3, pomimo niewykreślenia z właściwego rejestru faktycznie nie istnieje.
8. Dysponent Funduszu może upoważnić Dyrektora Krajowego Biura Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wykonywania czynności, o których mowa w ust. 3-6.
9. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do wypłaty świadczeń w przypadkach, o których mowa w art. 17 ust. 1.